Μια κριτική προσέγγιση στο "Βεντάριο Παξινών Λέξεων" - Σπύρος Χαρ. Μπογδάνος, εκδόσεις Λοράνδου, από τη Λύχνου Πέπη

2020-12-17 19:27

Βιβλιοπαρουσίαση

«Βεντάριο Παξινών Λέξεων»

Σπύρος Χαρ. Μπογδάνος

Εκδ. Λοράνδου

Παξοί, 2020

Το «Βεντάριο Παξινών Λέξεων» αποτελεί ένα χρήσιμο κι εύχρηστο ευρετήριο -βεντάριο, το: κατάλογος, ευρετήριο (ιταλ. inventario)- πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του κάθε ερευνητή αλλά και οποιουδήποτε θέλει να μελετήσει, να κατανοήσει ή απλά να ικανοποιήσει την περιέργειά του σχετικά με το γλωσσικό ιδίωμα των Παξών.

Στον πρόλογο του βενταρίου ο συγγραφέας, παξινής καταγωγής και μόνιμος κάτοικος Παξών, εξηγεί πώς και πότε προέκυψε το προσωπικό του ενδιαφέρον για το τοπικό ιδίωμα των Παξών παραθέτοντας τις πρώτες προσπάθειες καταγραφής των παξινών λέξεων από τον ίδιο σε πολύ νεαρή μάλιστα ηλικία, αξιοποιώντας στην περιγραφή του πολλές παξινές λέξεις, με ιδιαίτερα γλαφυρό και λογοτεχνικό ύφος. Το ίδιο ύφος και λεξιλόγιο είναι χαρακτηριστικό και του κειμένου στο οπισθόφυλλο, στο οποίο είναι έντονο το συναισθηματικό στοιχείο που φαίνεται να αποτέλεσε και το βασικότερο κίνητρο της συγγραφής του πονήματος αυτού. Το παρόν βιβλίο αποτελεί την τρίτη προσπάθεια του συγγραφέα, καθώς έχει προηγηθεί το 1978, το «Παξινό λεξιλόγιο» με 659 λέξεις, ακολούθησε το 1985, το «Βεντάριο Παξινών Λέξεων» με 2.112, για να ολοκληρωθεί με τη συγκεκριμένη έκδοση του 2020, η οποία περιλαμβάνει περίπου 5.000 λέξεις και πάνω από 160 ιδιωματικές φράσεις.

Πριν την παράθεση του λεξικού, υπάρχει πίνακας με τις συντομογραφίες που αξιοποιούνται για διευκόλυνση της μελέτης. Οι λέξεις των Παξινών που καταγράφονται -κατά τη δήλωση του συγγραφέα- έχουν σαν βάση την αρχαία ελληνική και στη συνέχεια τη βυζαντινή, ενώ στην πορεία εμπλουτίστηκαν με ιταλικές, βενετσιάνικες και λιγότερο με αγγλικές και γαλλικές. Ακολουθεί μια λίστα με παξινές ιδιωματικές φράσεις αλλά ακόμα πιο ενδιαφέρον φαίνεται να είναι το τελευταίο κεφάλαιο, όπου παρατίθεται η Γραμματική Παξινού Λεκτικού Ιδιώματος. Εκεί καταγράφονται οι σημαντικότερες διαφορές από την επίσημη Ελληνική Γλώσσα, όπως αλλαγές στις καταλήξεις, στο σχηματισμό των χρόνων, των εγκλίσεων κτλ. των ρημάτων, στο σχηματισμό και τη χρήση των άρθρων, των αριθμητικών και των αντωνυμιών. Το βεντάριο συμπληρώνεται με μια πλούσια βιβλιογραφία από έγκυρες επιστημονικές πηγές.

Πρόκειται για ένα πόνημα που αποκτά ιδιαίτερη αξία, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο λεξιλογικός πλούτος αλλά και η ποικιλία των εκφράσεων ενός τοπικού ιδιώματος είναι ενδεικτικός του συστήματος αξιών και του ιδιαίτερου τρόπου θέασης της ζωής, της  φαντασίας, της γλωσσοπλαστικής ικανότητας αλλά και του ιδιαίτερου τρόπου με τον οποίο οι απλοί άνθρωποι αποδίδουν λεπτές σημασιολογικές αποχρώσεις. Τα τοπικά ιδιώματα είναι στοιχεία της ιδιαίτερης ταυτότητας του καθενός και μέσω αυτών μπορούμε να ανιχνεύσουμε και να εξηγήσουμε το συναισθηματικό πλούτο, τις επιδιώξεις, τα διδάγματα ζωής και κυρίως το ήθος των ανθρώπων γύρω μας αλλά και του ίδιου μας του εαυτού.

 

Γράφει η Λύχνου Πέπη, φιλόλογος με μεταπτυχιακές σπουδές στην Σχολική Ψυχολογία, τις Μαθησιακές Δυσκολίες και τη Δημιουργική Γραφή.

 

"Βεντάριο Παξινών Λέξεων" - Σπύρος Χαρ. Μπογδάνος, εκδόσεις Λοράνδου

Πηγή φωτογραφίας: Ανδρέας Γραμματικός 

Μια διαφορετική γοητεία, μια ζωντανή σαγήνη προσφέρουν οι ντόπιες μας λέξεις στον προφορικό μας λόγο. Τούτες οι λέξεις είναι οι νοστιμιές της καθημερινής κουβέντας, είναι οι ρίζες που μας οδηγούν στους παλιούς μας, είναι τα ξεβλαστώματα του δέντρου που δένουν τα παλιά κλαριά με τα καινούρια. Σα διαθήκη κληρονομήσαμε τούτες τις λέξεις κι είναι η αποδοχή της κληρονομιάς αυτής, αυτό που δένει το χτες με το σήμερα τόσο ομαλά, σαν το δέσιμο της στεριάς με τη θάλασσα, ανάμεσα απ’ τα χαλίκια τση σπιάντζας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Αποκτήστε το άμεσα shorturl.at/iqzIX από το βιβλιοπωλείο Paxos Bookstore

Μ' ένα βλέμμα κι ένα φιλί!

Βραχεία λίστα

Κρατικών Βραβείων Κύπρου

Κατηγορία: Λογοτεχνία για μεγάλα παιδιά και εφήβους

- Θεοφάνης Θεοφάνους
Σχεδιασμός εξωφύλλου - οπισθοφύλλου:
Βιβή Μαρκάτου
Ποίηση για μεγάλα παιδιά και εφήβους
Εργαστήριο συγγραφής-εκδόσεις Αλάτι
Τιμή: 10 ευρώ
ISBN: 978-618-85110-3-3
64 σελ.
 
Αποκτήστε το άμεσα από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Αλάτι.
ή στείλτε email δηλώνοντας απλώς τ' όνομά σας, τον αριθμό αντιτύπων που επιθυμείτε κι εμείς θα επικοινωνήσουμε μαζί σας.
ekdoseisalati@gmail.com
 
* Οι παραγγελίες θα συνοδεύονται από μία χειροποίητη καρδούλα - οριγκάμι σελιδοδείκτη

 

"Σχολή μαθητευόμενων ποιητών

Για εκπαιδευτικούς σχολικής ηλικίας

Τι θα έλεγα στους μαθητές μου"

 

Ένα ολότελα μαγικό ταξίδι στη χώρα της ποίησης.

Μυστικά, τεχνικές και συμβουλές για να μεταλαμπαδεύεστε στους μελλοντικούς ομότεχνους. Βήμα βήμα. Από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι το τελικό κείμενο. Πώς από μια λέξη, από μια φευγαλέα κίνηση, μπορεί να γεννηθεί ένα ποίημα. Ένα οδοιπορικό στο μέρος όπου τ' ασήμαντα για πολλούς έχουν αξία. Είστε προσκεκλημένοι σε μια μεγάλη γιορτή, γεμάτη κέφι, χορό, μουσική!

 

Έναρξη: Εγγραφές όλο τον χρόνο

• Για εκπαιδευτικούς και για όσους εμπλέκονται με την ανατροφή των παιδιών (Ελλάδα, Κύπρο και ομογένεια)

• Ολοκληρωμένο πρόγραμμα 4 εβδομαδιαίων συναντήσεων

• Κόστος: 50 ευρώ - εφάπαξ, στο κόστος συμπεριλαμβάνεται η αποστολή της βεβαίωσης συμμετοχής και μια μικρή έκπληξη!

• Σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεκπαίδευση (συναντήσεις μέσω της πλατφόρμας Zoom)

• Πρωτότυπα βίντεο, online παιχνίδια, δραστηριότητες αξιολόγησης, αυτοαξιολόγησης, αλληλεπίδρασης και ένα εφημεριδάκι που τα σπάει!

• Αναλυτική ανατροφοδότηση στα ποιήματα των εκπαιδευτικών

 

Αυτή η λογοτεχνική συντροφιά θα τα έχει όλα!

Συντονίζει ο ελληνοκύπριος ποιητής Θεοφάνης Θεοφάνους

Δηλώσεις συμμετοχής στην ηλεκτρονική διεύθυνση: theofanis_theofanous@yahoo.gr

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6978198751

www.ekdoseisalati.com

 

ΜΕ ΤΡΟΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ

Δυο χέρια πλέκουν την αγάπη

- Θεοφάνης Θεοφάνους *
Επιμέλεια-Διόρθωση: Άννα Γρίβα
Σύμβουλος σελιδοποίησης-DTP: Κωστής Μακρής
Σχεδιασμός Εξωφύλλου-Οπισθοφύλλου: Βιβή Μαρκάτου
Εφηβική ποίηση
Εργαστήριο συγγραφής - εκδόσεις Αλάτι
Τιμή: 10 ευρώ
ISBN: 978-618-86322-1-9
σελ. 80
 
Αποκτήστε το άμεσα από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Αλάτι.
ή στείλτε email δηλώνοντας απλώς τ' όνομά σας, τον αριθμό αντιτύπων που επιθυμείτε κι εμείς θα επικοινωνήσουμε μαζί σας.
ekdoseisalati@gmail.com
 
* Οι παραγγελίες θα συνοδεύονται από μία χειροποίητη καρδούλα - οριγκάμι σελιδοδείκτη

 

 

Λίγα λόγια για το παραμύθι 

"Αριάδνη, η νύχτα των Πεφταστεριών" του Θεοφάνη Θεοφάνους, 

εικονογράφηση Ιωάννα Αθανασοπούλου - Ελληνοεκδοτική.

Όσα κι αν πέφτουν αστέρια,
μοναχά ένα χρειάζεσαι 
για ν’ αλλάξεις τον κόσμο.


Η Αριάδνη, μια έμπειρη και γρήγορη αραχνομοδίστρα,
αργούσε να επιλέξει τι θα ήθελε από ένα πεφταστέρι. 
Πάντα κάποιος την προλάβαινε. 
Ποτέ, κανένα της όνειρο δεν γινόταν πραγματικότητα. 
Μια μέρα, όμως, που ο θυμός της έκανε γκλιν γκλον 
και η καρδιά της τικ τακ, 
η Αριάδνη αποφάσισε να πλέξει ένα τεράστιο δίχτυ και…

Το βιβλίο περιλαμβάνει
Διαθεματικές Προτάσεις Δραστηριοτήτων 

από την εκπαιδευτικό Μελίνα Ιντζέ.

 

Ένα παραμύθι ενσυναίσθησης.
Κάθε αντίτυπο του βιβλίου περιλαμβάνει 
Πιστοποιητικό κυριότητας αληθινού αστεριού 

Αποκτήστε το άμεσα: ellinoekdotiki.gr/gr/ekdoseis/i/ariadni-i-nuxta-twn-peftasteriwn

Πληροφορίες-παραγγελίες, 
καθημερινά από τις 9.00 ως τις 17.00 

στο 210-36.13.676

✉ info@ellinoekdotiki.gr

«Σχολή μαθητευόμενων ποιητών»
 
Έναρξη: Εγγραφές όλο τον χρόνο
 
• Για κορίτσια και αγόρια δημοτικού (Ελλάδα, Κύπρο και ομογένεια)
• Ολοκληρωμένο πρόγραμμα 4 εβδομαδιαίων συναντήσεων
• Κόστος: 40 ευρώ – εφάπαξ, στο κόστος συμπεριλαμβάνεται η αποστολή του πτυχίου – βεβαίωση συμμετοχής και μια μικρή έκπληξη!
• Σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεκπαίδευση (συναντήσεις μέσω της πλατφόρμας Zoom)
• Πρωτότυπα βίντεο, online παιχνίδια, δραστηριότητες αξιολόγησης, αυτοαξιολόγησης, αλληλεπίδρασης και ένα εφημεριδάκι που τα σπάει!
• Αναλυτική ανατροφοδότηση στις εργασίες των παιδιών
 
Αυτή η λογοτεχνική συντροφιά θα τα έχει όλα!
 
Συντονίζει ο ελληνοκύπριος ποιητής Θεοφάνης Θεοφάνους
 
Δηλώσεις συμμετοχής στην ηλεκτρονική διεύθυνση: theofanis_theofanous@yahoo.gr
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6978198751



 

 

 

"Λέσχη παραμυθάδων"

Πώς ξεκινάμε να γράφουμε μια ιστορία; Πώς από μια λέξη, από μια φευγαλέα κίνηση, από έναν ήχο μπορεί να γεννηθεί ένα παραμύθι; Μυστικά, τεχνικές και συμβουλές προς μελλοντικούς ομότεχνους. Βήμα βήμα. Από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι το τελικό κείμενο. Ένα οδοιπορικό στο μέρος όπου τ' ασήμαντα έχουν αξία. Ελάτε να ξετυλίξουμε παρέα το κουβάρι των λέξεων που ενώνει τη γη με τον ουρανό. 

Για παιδιά δημοτικού (Από Β΄ έως και ΣΤ΄ Δημοτικού)  Σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεκπαίδευση  (συναντήσεις μέσω της πλατφόρμας Zoom) Ολοκληρωμένο πρόγραμμα 5 εβδομαδιαίων συναντήσεων                                                     

Έναρξη: Εγγραφές όλο τον χρόνο Κόστος: 50 ευρώ (εφάπαξ)  Θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής Τo εργαστήριo συντονίζει ο Θεοφάνης Θεοφάνους Εγγραφές-πληροφορίες:

theofanis_theofanous@yahoo.gr 

www.ekdoseisalati.com

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6978198751